Hoe help ik de aarde om zeep in zes stappen

Het lezen van Zes Graden ging niet heel vlot. Of het nu komt door de degelijke wetenschappelijke aanpak van Mark Lynas of door de krakkemikkige vertaling, de stijl is nogal droog. Het tegendeel geldt voor de inhoud. Het boek schetst op een manier die niets tot de verbeelding over laat wat ons te wachten staat bij het grillen van de planeet. Nu ben ik altijd wel te vinden voor een goede rampenfilm, maar als het 'echt' wordt, is het vast minder leuk.

De Zes Graden uit de titel verwijzen naar het aantal hoofdstukken. Die beschrijven per graad opwarming wat de gevolgen wereldwijd zullen zijn. Daardoor zien we dat ook in de onvermijdelijke en 'aanvaardbare' scenario's van één en twee graden ons heel wat rampspoed te wachten staat, van het verdrinken van eilandstaten tot het massaal uitsterven van soorten.

Maar vooral wordt duidelijk waarom iedereen het altijd maar over die grens van twee graden heeft. 'Kiezen' voor drie of vier graden zit er niet in, omdat we dan de thermostaat van de aarde zodanig ontregelen dat het spel op hol slaat. Als het zover komt dat de Amazonewouden afbranden, de Siberische permafrost een gigantische methaanboer laat en de plankton uit de oceaan verdwijnt, dan kunnen we alle CO2 uitstoot stilleggen, maar dan zal de opwarming ook zonder ons verder gaan. Dat wist u natuurlijk al, als u dit boek leest weet u ook waarom.

De keus is dus simpel, al is Mark Lynas te wetenschappelijk en genuanceerd om het zo te stellen. We kiezen voor twee graden, met slechte gevolgen voor ijsberen, koraalriffen en bejaarden in Parijs. Of we kiezen meteen voor zes graden, met taferelen die aan de slotpassages van de Bijbel doen denken.

Dat alles gaat vergezeld van citaten uit Science, Nature en andere natuurwetenschappelijke bronnen. Lynas baseert zich zowel op een enorme verzameling studies, die zich toespitsen op computermodellen en geologische geschiedenis.

Wat Lynas extra geloofwaardig maakt, is dat hij in zijn slot eerlijk toegeeft dat simpele oplossingen niet bestaan. Hij eindigt niet met 'als iedereen een spaarlamp koopt, kunnen we dit voorkomen' of 'gelukkig is er groene technologie'. Wat hij wel zegt, moet je zelf maar lezen. Voor de prijs hoe je het niet te laten: de boeken uit deze reeks zijn minder dan vijf euro.

Mark Lynas, Zes Graden, Uitgeverij Jan van Arkel, 4,95 euro